Becker spierdystrofie en draagsterschap

Becker spierdystrofie is een erfelijke spierziekte die vooral bij mannen voorkomt en leidt tot spierzwakte en hartproblemen. Vrouwen kunnen draagster zijn en soms milde klachten ervaren. Op deze pagina lees je meer over wat het betekent om draagster te zijn.

jongetje aan hand vader, kijkend naar water

Erfelijkheid en draagsters

Een fout in het dystrofine-gen op het X-chromosoom veroorzaakt bij Becker een tekort van het eiwit dystrofine in de spiercelwand. Hierdoor worden de spiervezels aangetast en worden de spieren langzaam zwakker. De verandering in het gen wordt meestal via de moeder overgedragen.

Chromosomen

Het dystrofine-gen ligt op het X-chromosoom, één van de chromosomen die onder meer het geslacht bepalen. Bij vrouwen bestaat dit chromosomenpaar uit gelijke chromosomen (aangeduid met XX). Bij mannen zijn de geslachtschromosomen verschillend (XY).

Als het dystrofine-gen op het ene X-chromosoom beschadigd is, hebben vrouwen vrijwel altijd op het andere chromosoom nog een gen dat wel goed is. De ziekte komt dan niet tot uiting. Bij mannen is er geen tweede dystrofine-gen aangezien op het Y-chromosoom geen dystrofine-gen aanwezig is.

Wanneer ben je draagster?

Wanneer een vrouw een goed én een beschadigd dystrofine-gen heeft, is zij draagster van Becker spierdystrofie. De helft van haar kinderen zal ook het defect krijgen: de helft van de zonen krijgt Becker spierdystrofie en de helft van de dochters is draagster. Dit is een gemiddelde. Een draagster kan bijvoorbeeld ook vier zonen krijgen die geen van allen Becker spierdystrofie hebben, maar die kans is klein. Alle dochters van een man met Becker spierdystrofie zijn draagster.

Zonen van een draagster hebben 50% kans op de aandoening, dochters hebben 50% kans om draagster te worden. Zonen van mannen met Becker spierdystrofie krijgen deze ziekte niet, terwijl de dochters dan wel altijd draagster van de ziekte worden. In 30% van de gevallen ontstaat de ziekte spontaan. Deze spontane variant kan vervolgens weer worden overgedragen. Over het algemeen hebben alleen mannen deze ziekte; vrouwen kunnen draagster zijn.

Naar alle informatie over Becker

Klachten bij draagsters

Spierklachten

Bijna 20% van de draagsters van het gen voor Becker spierdystrofie toont kenmerken van de ziekte. Hierbij gaat het om spierkrampen na inspanning en spierpijn en/of matige zwakte in de spieren. Er ontstaat echter vrijwel nooit afhankelijkheid van een rolstoel. Daarnaast blijkt dat bij ongeveer 30% van de draagsters het bloed soms een verhoogd enzym, het creatinekinase, bevat. Dit duidt op een verhoogde afbraak van spierweefsel. Dit heeft geen relatie met de aanwezigheid van spierklachten.

Hartklachten

Uit onderzoek is gebleken dat problemen met de hartspier niet alleen bij jongens en mannen met Becker spierdystrofie treft, maar ook bij een deel van de draagsters van het gen van de ziekte voorkomt. Uit dit onderzoek onder 44 draagsters bleek dat bij 16% in enige mate verwijding van de linker hartkamer aanwezig was. Dit zou het begin van een cardiomyopathie kunnen zijn.

Cardiomyopathie

Cardiomyopathie is een sluipend proces. In een vroeg stadium gaat het hart sneller kloppen en komt er minder bloed in allerlei organen terecht. In een later stadium kunnen onder meer de nierfunctie en de hartfunctie worden beïnvloed: door de vochtophoping worden voeten en enkels dik, ontstaat benauwdheid en kunnen ernstige hartritmestoornissen optreden.

Het is tot nu toe niet mogelijk te voorspellen of draagsters hartklachten zullen ontwikkelen. Cardiomyopathie is op zich goed te behandelen met medicijnen. Het advies van Spierziekten Nederland is om je door een cardioloog te laten controleren op cardiomyopathie. Als het onderzoek geen afwijkingen laat zien, wordt aangeraden je om de vijf jaar te laten onderzoeken op afwijkingen aan het hart. et is ook van belang dat de behandeling start nog voor de effecten van de cardiomyopathie (kortademigheid, vasthouden van vocht en hartritmestoornissen) optreden. Het probleem op dit moment is dat nog niet alle cardiologen bekend zijn met de problematiek van hartafwijkingen bij draagsters van het Becker-gen. Wanneer je hiermee geconfronteerd wordt, kun je je het beste wenden tot de afdeling neuromusculaire aandoeningen van een academisch centrum (zie de Zorgwijzer).

Naar alle informatie over Becker

Genetisch laten testen

Meisjes die een familielid met Becker spierdystrofie hebben, zouden kunnen laten onderzoeken of zij draagster zijn. Dit onderzoek kan wel een zware belasting met zich meebrengen en bijvoorbeeld een relatie onder druk zetten. Er kunnen ook problemen ontstaan bij het afsluiten van verzekeringen. Sommige vrouwen besluiten daarom om zich niet te laten testen op draagsterschap voor Becker.

Iedere potentiële draagster zal zelf de afweging moeten maken tussen de voor- en nadelen van genetisch onderzoek. Bij een klinisch genetisch centrum kan je meer informatie over het onderzoek krijgen. Adressen van deze centra vind je in de Zorgwijzer.

Naar alle informatie over Becker

Voor iedereen met (een partner met) het Becker-gen

Als je draagster bent van het Becker-gen, heb je wellicht vragen over zwangerschap, erfelijkheid en ouderschap. Hierbij helpt deze brochure.

Naar de brochure kinderwens bij een spierziekte
Voorblad digitale brochure over kinderwens van Spierziekten Nederland